Problemy ze słuchem kojarzymy przede wszystkim z trudnościami w rozmowie – trzeba prosić o powtórzenie, gubi się sens zdania, łatwo o nieporozumienia. Ale to dopiero wierzchołek góry lodowej. Coraz więcej badań pokazuje, że niedosłuch ma wpływ nie tylko na nasze uszy, ale też na mózg. I to większy, niż się wydaje.

Słuch a wysiłek poznawczy

Kiedy słyszymy dobrze, nasz mózg może skupić się na rozumieniu wypowiedzi, analizie emocji rozmówcy czy planowaniu odpowiedzi. Ale gdy słuch jest osłabiony, zaczyna się walka o każde słowo. Mózg musi wkładać więcej wysiłku, by „dopasować” fragmenty dźwięków do sensu. To zjawisko nazywa się wysiłkiem słuchowym (listening effort).

W praktyce oznacza to szybsze zmęczenie podczas rozmów, mniejszą koncentrację i trudności w zapamiętywaniu informacji.

Zmęczenie poznawcze – ukryty koszt niedosłuchu

Często osoby z niedosłuchem mówią: „Po dniu w pracy czuję się, jakby ktoś wyssał ze mnie całą energię.” To nie przypadek. Długotrwałe przeciążenie mózgu próbującego rekompensować braki słuchowe może prowadzić do:

• • problemów z koncentracją,
  • trudności z uczeniem się i przyswajaniem informacji,
  • obniżenia wydolności intelektualnej,
  • drażliwości i spadku nastroju.

Co na to badania naukowe?

Zespół badaczy z Johns Hopkins University wykazał, że niedosłuch wiąże się z przyspieszonym spadkiem zdolności poznawczych. Inne badania wskazują, że osoby z nieleczonym niedosłuchem mają większe ryzyko rozwoju demencji. To dlatego, że niedobór bodźców dźwiękowych oraz ciągły wysiłek w przetwarzaniu mowy wyczerpują zasoby mózgowe.

Co można z tym zrobić?

Dobra wiadomość jest taka, że odpowiednio dobrane aparaty słuchowe mogą znacznie zmniejszyć obciążenie mózgu. Dzięki nim mózg zyskuje „czystszy sygnał”, przez co nie musi już tak intensywnie pracować, by zrozumieć rozmówcę. To przekłada się na lepszą pamięć, koncentrację i ogólną jakość życia.

Podsumowanie

Niedosłuch to nie tylko problem komunikacyjny. To także realne obciążenie dla mózgu, które wpływa na naszą koncentrację, pamięć i energię. Jeśli czujesz się zmęczony po rozmowach lub masz wrażenie, że przestajesz nadążać w codziennej komunikacji – warto to sprawdzić.

Zadbaj o siebie i swój mózg – umów się na bezpłatne badanie słuchu w naszym gabinecie. Twój organizm Ci za to podziękuje.